Yenidoğan devrinde cildin çok daha hassas olması ve dış etkenlere karşı savunmasız kalması nedeniyle çeşitli döküntüler ortaya çıkabiliyor. Yenidoğan döküntülerinin zannedilenden çok daha günahsız olduğunun altını çizen Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Evlat Sıhhati ve Illetleri Eksperi Dr. Perihan Çobanoğlu Saf, “Yenidoğan döküntüleri nadiren de olsa kıymetli illetlerin belirtisi olabilirken, umumide çok günahsız şeyler olarak önümüze çıkıyor.” dedi.
Uzm. Dr. Perihan Çobanoğlu Saf, yavrularda görülen cilt illetleri hakkında malumat verdi.
Mongol lekesi endişelendirmesin
Mongol lekesi, belden kalçaya yanlışsız uzanan ortamda ortaya çıkan morluk olarak kendini gösteriyor. Bebeğini kucağına alan her valideyi endişelendirebilecek bu durum aslında külliyen değersiz. Mongol lekesinin neden ortaya çıktığı bilinmiyor. Doğumla bir arada gözlenen bu leke en az 5-6 cm olan kuyruk sokumundan yukarı sahih uzanan morluk halindedir. 2 yaş civarı kaybolur ve büsbütün değersizdir. Down sendromu ile ilgisi yoktur.
Milia lekesi 2 haftada kaybolur
Bebeklerin yüz kesiminde ortaya çıkan milia lekesi, toplu iğne başı büyüklüğünde kabartı yapar. İnci üzere parlayan ve hiçbir problem yaratmayan bu lekeler külliyen pak ve 1-2 haftaya ortadan kaybolur.
Toksik eritem
Sivilceye benzeri etrafı kızarık sarı-beyaz kabarıklıklar halinde görülen ‘toksik eritem’ epeyce sık görülür. Doğumdan sonraki 1-2 gün içerisinde ortaya çıkan bu döküntü, görünümünün bilakis iltihabi değil ve ekseriyetle bir hafta içerisinde de kaybolur. Fakat bu leke doğumdan derhal sonra yahut 5-6 gün sonra oluyorsa eşlik eden huzursuzluk, ateş varsa ya da 3-4 gün içerisinde gerilemiyorsa doktora başvurmak gerekiyor.
Hemanjiyomlar
Tevellüt sonrası bebek teninin üzerinde al bir leke olarak ortaya çıkan ve bir çok aileyi telaşlandıran, “İz kalır mı? Neden olur?” üzere telaşlara sürükleyen döküntü, hemanjiomlardır. Umumiyetle göz kapağı, burun delikleri, dudak üstü, kaşların arası ve ensede gözlenen hemonjiyomlar için aileler çoklukla kalıcı olacağı telaşı duyuyor. Halk arasında bu lekelerin ‘doğum lekesi’ yahut ‘leylek lekesi’ (leyleğin bebeği getirirken ensesinden gagasıyla tutup getirdiği mahaldeki kırmızılık efsanesine dayanır) olarak biliniyor.
Bilinen bu lekelerin çilek, nar üzere al meyvelerin gebeyken tüketimine bağlansa da rastgele bir alakası yoktur. Açık al 1-2 cm’den 5-6 cm’ye kadar uzanan bu döküntüler ekseriyetle ciltten kabarık olmuyor. Lakin ağır olduğu durumlarda kabarıklık ortaya çıkabiliyor. Kılcal damarların ağırlaşıp genişleyerek bir damar yumağı oluşturmasında kaynaklanır. Bebek ağlarken, ıkınırken gülerken daha da besbelli hale gelir. Büyük ve ağır olanları 4-5 ay civarından 1-1,5 yaşına kadar büyüyebilirler sonra küçülmeye başlar.
Çoğunlukla da 4-5 yaş civarında kaybolur. Birtakım durumlarda ciltten kabarık olan hemanjiyomlar tedavi gerektirebilir. Bunları bir yavru doktorunun izlemesi gerekir. Öteki pembesi al, kabarık olmayanlar 1-2 yaş arası zaten külliyen kaybolur.
İsiliğe karşı alınacak tedbirler
Sıcak havalarda ter bezlerinin tıkanması sonucu oluşur. Daha küçük bebeklerde ter gözenekleri de küçük olduğu için daha çok görülür. Bu durum sıcak havalarda bebeklerin gereğinden kalın giydirilmesine bağlıdır. Öncelikle bebeklerin cildinin nefes alabilmesi için sıcaklarda mümkün olduğunca ince ve teri emen kıyafetler seçmeli. Sık sık banyo yaptırılmalı. Havadar ortamlarda bulundurmalı. Bezini sık sık değiştirmeli ve günde en az 15 dakika havalandırmalı. Cildine bebek yağı ya da ağır nemlendiriciler üzere şeyler gerekmedikçe sürülmemeli. Şikâyetler çoğunlukla bu bakım teklifleriyle zaten geriler. Lakin isiliğin yaygın olduğu durumlarda yavru doktoru tarafından önerilen losyonları kullanmak gerekebilir.
Seboreik dermatit
Yaygın bir döküntü çeşidi olan ‘seboreik dermatit’, kaşlarda, göz, kapaklarında, alında, kulak gerisinde görülür. Birinci üç ayda görülen bu döküntüler çoğunlukla bizatihi makbul. Bu bebekler için nadiren de olsa, tabip gözetiminde çinkolu ya da kortizonlu krem tasarrufu gerektirebilir. Bunun saçlı deride oluşmuş yaygın haline konak denir. Zeytinyağıyla yumuşatılıp, gün çok bebekler için üretilmiş şampuanlarla yıkayıp, sonrasında da tarağın ardı yani düz kısmıyla taramak durumu hafifletir, lakin asla çetinle kaldırmamak gerekir. Pişik ve alerjik olan atopik dermatit de tekrar sık görülen sıkıntılardan biridir.