KETOJENİK DİYET NEDİR?

Yerküre Sıhhat Örgütü tarafından obezite, diyabet, kalp damar illetleri ve zihin sıhhatinin bozulması yerkürenin en büyük sıhhat problemleri ilan edilmiş durumda. Üstelik ne yazık ki, günümüz yerküresi asrî ömür koşuşturması içinde sağlıklı besinlere ulaşmamız giderek daha da zorlaşıyor.

Mütehassıs Diyetisyen Merve Karademir bize hem ketojenik diyetin temellerini hem de deneyenlerin vazgeçemediği, 90fit’in başka ketojenik diyetlerde bulunmayan, yesyeni peynirli, glutensiz ve organik ketojenik mönüsünü anlattı. 

ELLE:Ketojenik diyetin temelleri nedir ?

MERVE KANDEMİR:  Ketojenik diyetin temeli, yüksek yağ, düşük karbonhidrat ve ülkü nispette protein tüketimine dayanmaktadır. Temel amaç ise yağsız beslenmenin tam bilakis, sağlıklı yağ asıllarını bolca tüketerek vücudun temel kuvvet gereksinimini yalnızca yağlardan karşılamaktır. Yani ‘ketozis’ dediğimiz durumun gerçekleşmesidir.

ELLE: Bu diyette hangi besinler öne çıkıyor? Patlamış mısır, yulaf ezmesi ve yoğurt üzere atıştırmalıklar yenebiliyor mu?

M.K:  Ketojenik diyette yüzde 70 yağ menşelerini sağlayabilmek ismine münhasıran sağlıklı yağ içeriği yüksek besinler ön planda oluyor. Sağlıklı yağ aslı olarak ketojenik diyette; her gün et-tavuk-hindi-balık- yumurta- keten tohumu, chia tohumu, çiğ fındık, çiğ badem, iç çiğ kabak çekirdeği, ay çekirdeği , ceviz üzere yağlı tohumlar- Hindistan cevizi ve yağı- zeytinyağı- tereyağı kullanılmalıdır. Karbonhidrat aslı olarak da yalnızca yeşil- beyaz (kök sebzeler hariç) sebzeler çok kıymetlidir. Patlamış mısır yulaf ve yoğurt tüketimi günlük alınan karbonhidrat ölçüsünü aşacağından ötürü tüketilmesini önermiyorum. Zerzevat ve kimi meyvelerden alınan lif orantısı yüksek karbonhidrat kökleri günlük alınması gereken ölçüsü tamamlıyor.

Tüketilebilen besinler mealinde epeyce güçlü olan ketojenik diyet, bu mealde tercih edenler tarafından kolaylıkla yapılabiliyor. Aslına bakarsanız ketojenik beslenmeyi tercih edenlerin tek özlediği besin “peynir” oluyor. Ya da oluyordu diyelim… Zira 90fit diyetisyenleri bu hususta dayanılmaz bir yenilik getirdiler ve içinde sert peynirleri de barındıran, üstelik glütensiz ve organik de olan bir menü ürettiler. Deneyenlerin tekrar tekrar tercih ettiği bu menü “4P Ketojenik Paket” olarak bulunabiliyor.

ELLE:  Peki Ketozis nedir, zararlı bir şey midir?

M.K:  Ketozis, vücudun temel kuvvet menşesi olarak yağları kullanmasıdır. Ketozisteki vücut, küçük kuvvet molekülleri olan keton cisimciklerini üretmektedir. Keton cisimcikleri, vücutta az karbonhidrat, ülkü protein tüketilmesiyle ve yağın karaciğerde kullanılmasıyla üretilir. Karbonhidratların yapıtaşı olan glikozun olmadığı durumda da vücutta ketonlar kuvvet olarak kullanılır. Sonuç olarak, organların ve metabolizmanın çalışması yağlardan sağlanır. 

Mahsusen ‘ketozis’ ve ‘ketoasidozis’ birbirine sıklıkla karıştırılmaktadır. Ketoasidozis, vücutta  aşırı keton birikmesiyle ortaya çıkan istenmeyen durumlardan birisidir. Bu yüksek kan şekerinin oluşturduğu bir durum olup, ağır asidoz yani kan PH’ında düşüş gözlenir. Sağlıklı ve hakikat uygulanan ketojenik beslenme de ketoasidozis görülmesi beklenmez. Ketozis durumu ise ketojenik beslenme uygulandığında doğal olarak ortaya çıkan güç üretimi olup zararlı değil bilakis gerekli olduğu yapılan ilmî çalışmalarda da görülmüştür. Ketoziste oluşan keton cisimciklerinin oluşumu yüksek kan şekerine bağlı oluşmaz, düşük kan şekerine bağlı olarak oluşur ve asidoz durumu gözlenmez.

ELLE: Ketojenik diyetin muhtemel riskleri nelerdir? Uzun vadede sağlıklı mıdır?

M.K:   Her diyette olduğu üzere ketojenik diyette de sıhhat riskleri olmaması ismine beslenme bilirkişisi denetiminde kimseye şahsi ve insana münasebetli müddetlerde yapılmalıdır.

ELLE:  Ketojenik diyet pratiği inançlı bir diyet midir? Kimler uygulayabilir?

M.K:  Ilmî olarak kanıtlanmış sıhhate yararlarından ötürü ise birden fazla kişi için sağlamdır. Epilepsi, metabolik sendrom, polikistik over, kimi kanser çeşitlerinde beslenme tedavisi olarak uygulanabilir. Bunun yanı sıra sağlıklı bireyler de uzun müddettir kilo verme de problem yaşayanlar, metabolizması yavaşlayanlarda uygulanan bir diyettir. Örneğin, yerkürenin en kıymetli üniversitelerinden biri olan Amerika’daki Harvard Üniversitesi, ‘her yolu denedim kilo veremiyorum’ diyenler için ketojenik diyeti önermektedir.

KETOJENİK DİYETTE TÜKETECEĞİNİZ 7 MEYVE ! 

Avokado:  Avokado’nun yarısı yalnızca 15 gram sağlıklı yağ içerir, birebir devirde USDA’nın Ulusal Besin Olgu Tabanı’na nazaran iki gramdan az karbonhidrat içermektedir. Avokadoyu soslarda, salatalarda, yemeklerinizde, smoothie’lere ek yaparak tüm öğünler de çok rahalıkla tüketebilirsiniz. Ketojenik beslenenler için Avokado ile yapılan Guacamole sos tanımı etlerinizin yanında yahut kahvaltılarınızda sos olarak tüketebilirsiniz.

Zeytin:  Ketojenik beslenmenin vazgeçilmez meyvesinin zeytin olduğunu biliyor musunuz? On küçük zeytin yaklaşık 3 gram yağ ve 1.5 gram net karbonhidrat içermektedir.

Hindistan cevizi:  Bir yarım bardak rendelenmiş hindistan cevizi 13 gram yağ ve 2.5 gram net karbonhidrat içerir. Paketlenmiş Hindistan cevizleri eklenmiş şeker içeriğine sahip olabilir. Bu nedenle Hindistan cevizini çiğ olarak tüketmeye itina gösterin.

Böğürtlen:  Yüksek ölçü lif içeren böğürtlen ketojenik beslenmenin en tatlı meyvesi diyebiliriz. Çeyrek bardak böğürtlen yaklaşık iki gram lif içermektedir. Başkaca bu ölçüdeki böğürtlen yaklaşık 1.5 gr net karbonhidrat içermektedir. Ketojenik beslenirken fresh bir sabah kahvaltısı istiyorsanız böğürtlenli badem sütlü chia pudding tam size göre!

Ahududu: Çeyrek bardak ahududu 1.5 gram net karbonhidrat içeriğine sahip. Bu nedenle düşük karbonhidrat içeriğiyle ketojenik diyetteki bir gayrı tatlı vazgeçilmez meyvelerden. 

Çilek: Çeyrek bardak çilek, iki grama yakın karbonhidrat içerir. Bu nedenle ketojenik diyette tercih edilebilecek.

Limon: Ketojenik diyette kullanılabilecek bir gayrı meyve olarak önümüze limon çıkıyor. Salatalar da, içecekler de, yemekler de, sularınız da rahatlıkla kullanabilirsiniz.