Orhan Veli, dünyanın en çok okunan ikinci şairi

Lyrikline Türkiye Editörü Şair Metin Celal, platformu ve Türk şiirine olan ilgiyi AA muhabirine anlattı. Derlenen haberlere nazaran, bünyesinde 84 lisanda 1375 şairin 12312 şiiri ve 18502 çevirisini paylaşan Lyrikline, 1999’dan beri yayında ve 2002’den beri de UNESCO desteğinde. Şiirlerin, şairlerin kendi sesinden kayıtlarını da barındıran Lyrikline, UNESCO Girişimi olarak “Çağdaş, had ötesi kültürel değişimin harika bir formu” olarak önerildiğinde, Birleşmiş Milletler tarafından “Medeniyetler Arası Diyalog Yılı” kapsamında, kayda kıymet bir kültürel girişim olarak kabul edilmişti. Başkaca 2005’te Kültür ve Parti “Grimme Çevrimiçi Ödülü”, 2008’de de Almanya – Fikirler Devleti teşebbüsü tarafından “Fikirler Memleketinde Dönüm Noktası” statüsüne bedel görüldü…

(Orhan Veli)

Artık Lyrikline hakkında kısaca bilgilendiğimize nazaran, hususumuz Orhan Veli! Lyrikline editörleri, her yıl haziran ayında “Berlin Şiir Festivali” kapsamında bir araya geliyor ve yıllık istatistiklerini açıklıyor. Bu yılın olgularına nazaran de, yerküre çapında en çok okunan 2. şiir, Orhan Veli‘den “Anlatamıyorum!” Birinci sırada ise, İsveçli şair Herman Hesse’den “Stufen” var.

179 memleketten okuru bulunan Lyrikline, Haziran 2018 – Mayıs 2019 arasını kapsayan son istatistiğine nazaran en çok şiir okunan memleketlerini de açıkladı. Geçen yıl 137 bin 587 tekil ziyaretçi veren Türkiye, üçüncü sırada… Bu arada en az şiir okunan devlet ise, Burundi. Onu takip eden memleketler ise, Kenya, Nijerya, Belarus, Letonya…

Evvel Şair Metin Celal röportajında küçük kesitlere, sonra da devletler listesinde ve en çok okunan Türk şiirlerinde birinci 10’a da göz atalım…

Noktası gelmişken, Orhan Veli biyografisini buradan okuyabilirsiniz.

(Metin Celal)

Röportajdan kesitler

Celal, Orhan Veli şiirinin 2. sırada konum almasını şöyle kıymetlendiriyor:

“Bu doğal çok düzgün bir sonuç! Ben evvelki yıllarda katıldığımız içtimalardan ötürü Türkiye’nin üst sıralarda olduğunu biliyordum; lakin bu sene birinci kere Orhan Veli’nin şiiri o denli bir atak yaptı. ‘Anlatamıyorum’ şiirini hem Orhan Veli’nin kendi sesinden dinleyebiliyorsunuz hem yabancı lisanlarda çevirileri var. Sanıyorum bu da ilginin artmasına sebep oluyor. Öteki şairlerimiz de tıpkı formda ilgi görüyor.”

*

Şiirlerin, şairlerin kendi sesinden verilmesini ise şöyle pahalandırıyor:

“Çeviri şiirler okuduğumuz hengam şiirin gerçek lisanındaki melodisini anlayamayız fakat şairin kendi sesinden dinlediğimiz hengam, o şiirin aslında nasıl okunması, nasıl hissedilmesi gerektiğini anlamak mümkün oluyor. Okurlar yabancı şairleri de dinlerse söylediğimi daha güzel anlayacaklar.”

Türkiye’den şairlerin ilgisini de kıymetlendiren Celal, bu bahiste da şu sözleri kullandı:

“Şahsen ben yaşayan ve ölmüş şairler arasından Türkiye’yi hakikat temsil edebilecek şairlerin konum almasını istiyorum. O yüzden de sayıyı çokça tutmuyoruz. Benim dışımda olağan ki Berlin Şiir Şenliği’ne davet edilen Türk şairlerin de oraya gittiklerinde ses kayıtları alınıyor ve onların da yeniden çevirileri yayınlanıyor.”

*

Celal, Lyrikline’yi anlatırken bilhassa internette taraf alan şiirlerin eksik ve kusurlu olabileceğine de dikkat çekerek bahse şöyle bir açıklama getirdi:

“Genellikle internette şiirlerin tam ve yepyeni versiyonlarına ulaşamıyoruz. Bozulmuş, yanlış yazılmış şiirler olabiliyor. Lyrikline’da bu türlü bir durum yok, hepsi yepyeni, müellifinden ve yayınevinden müsaade alınmış ona nazaran yayınlanmış eserler. Başkaca o yapıtları okurken yerküre lisanlarına çevrilmiş hallerini de okumak mümkün. Türk şairlerin dışında birçok yabancı şairin de Türkçeye çevrilmiş şiirleri sitede mekan alıyor.”

En çok şiir okunan memleketler

1 – Almanya

2 – ABD

3 – Türkiye

4 – Büyük Britanya

5 – Sırbistan

6 – Avusturya

7- İspanya

8 – İsviçre

9 – Rusya

10 – Fransa

En çok okunan Türk şiirleri

1 – Anlatamıyorum – Orhan Veli

2 – Hürriyete Sahih – Orhan Veli

3 – Sevgilerde – Behçet Necatigil

4 – Masalların Masalı – Nâzım Hikmet

5 – İdiller Gazeli – Haydar Ergülen

6 – Angine Pektoris – Nâzım Hikmet

7 – Denizi Özleyenler İçin – Orhan Veli

8 – Hoş Havalar – Orhan Veli

9 – Büyük Beşerler – Nâzım Hikmet

10 – Belkim Bir Kertenkeleyim – Can Yücel

*

Damla Karakuş

Instagram: biyografivekitap