Çocukluk çağındaki kekemeliğe dikkat

Kekemeliğin nedenlerinin kesin olarak saptanamadığını fakat ilmî datalar ışığında kekemelikte, genetik, nörolojik ve ruhsal faktörlerin değerli olduğunun bilindiğini belirten Klinik Psikolog Elif Güneri, “Genetik faktörde yavrunun ana yahut pederinde ya da yakın akrabalarında kekemeliğe neden olan genetik yapının yavruya kalıtımsal aktarımı kelam hususudur. Nörolojik faktör olarak dimağın yapısal bozuklukları yahut felç, baş travması üzere etkenler laf konusu iken ruhsal faktör olarak duygusal travmalar ile ağır gerilim, telaş ve dehşet üzere duygulanımlarla ilgili güçlükler sayılabilir.” dedi.

Kronik hale gelebilir

Gelişimsel kekemelik ve inatçı, kronik kekemelik diye ikiye ayırabiliriz. Gelişimsel kekemelik, 2- 5 yaş arası yavrularda görülen, bilişsel gelişimin süratli ve faal lakin konuşma becerisinin bilişsel gelişimin suratını yakalayamadığı, dolayısı ile dimağın düşünme suratının ziyade gelgelelim lisan ve konuşma becerisinin şimdi dimağın düşünme suratının altında olduğu, süreksiz bir kekemelik cinsidir. Bu tip bir kekemelik zaten makbul. İnatçı – kronik kekemelik ise yeniden çoklukla bu yaşlarda başlayan ve tedavi edilmediğinde yetişkinlik boyunca da devam edebilen kekemelik çeşididir.

6 aydan ziyade vadedir varsa dikkat

Ailede genetik hikayenin olması, kekemeliğin 6 aydan çokça müddettir var olması, kekemeliğe ek olarak yüzde ve üst vücutta görülen tik ve istemsiz kas kümelerindeki kasılmaların kekemeliğe eşlik etmesi, lisan ve gırtlakta yapısal bozuklukların mevcudiyeti, ailenin ve toplumsal muhitin kekemeliği pekiştirecek formda tavırlarının varlığı, tedaviye geç başlamak inatçı kekemelik için risk faktörleridir.

Aileler kabullenmeli

Sıklıkla karşılaştığımız bir yanlış ana pederlerin ‘Çocuktur geçer’ diyerek tedaviye geç başvurmalarıdır. Gecikmiş tedavilerde sorun artık yalnızca kekemelik olmayıp birebir devranda evlatta benlik değerinin düşmesi, özgüven kaybı, içtimaî münasebetlerinin gereğince gelişmemesi üzere kekemeliğe ek olarak ruhsal sıkıntıların da tabloya eklenmiş olmasıdır. Bir vesair yanlış ise ana pederlerin sorunu kabullenmekte direnç göstermeleri ve sorunu yanlış değerlendirmeleridir. Kekemelikte birey kendi kendisi ile konuşurken, müzik söylerken, inanç bağlantısı geliştirdiği ana pederi ile birebir konuşurken kekemelik görülmez. Bu durum kekemeliğin tabiatı gereğidir. Ana pederler ise bunu evladın diğerlerinin yanında heyecanlandığı için kekelediği ve bu türlü bir sorunun olmadığı yanılgısına götürür. Her iki yanlış tedaviye geç başvurulmasını sağlamaktadır. Meğer ki kekemelikte erken teşhis ve tedavi epeyce kıymetlidir.

Tedavisi var

Tedavide güzelleşme orantısı kekemeliğin şiddetine, ailenin ve çevre muhitin işbirliğine ve bireyin istekliliğe bağlıdır. Tedavide konuşma terapisi ile bilişsel terapi birlikte kullanılmaktadır. Terapilerin ne kadar süreceği ve nasıl bir planlanma yapılacağı her bireyin kendi gereksinimlerine nazaran mütehassıs tarafından belirlenir.